Een prachtig staaltje van oosterse \u2018fusion\u2019, zo zou je Tibetaanse geneeskunde kunnen typeren. Want deze gezondheidsleer is ontstaan uit de lessen van de Boeddha, de Ayurvedische, Chinese en andere vormen van geneeskunde en heeft eeuwenlang in de Tibetaanse cultuur gerijpt tot de prachtige geneeswijze die het vandaag de dag is geworden. Hoewel de eerste geschriften dateren uit de 12e eeuw is het toch relatief jong, als je het vergelijkt met de Ayurvedische geneeskunde tenminste. In onze westerse maatschappij is het niet heel breed bekend. En dat terwijl de Tibetaanse geneeskunde meer dan de moeite waard te noemen is en prachtige uitgangspunten en behandelmethoden heeft. <\/p>\n\n\n\n
De leer is stevig geworteld in het boeddhisme en sjamanisme. Het klassieke leerboek Ghy\u00fc Shi werd tussen 1100 en 1200 geschreven door de arts Yuthok Yonten Gonpo. Centrale thema van dit boek is dat alle fysiologische functies van de mens gevormd worden door de vijf elementen aarde, vuur, water, lucht en ruimte en de drie energie\u00ebn wind, gal en slijm. Wanneer ze in evenwicht zijn ben je gezond. Maar raken ze uit balans dan liggen ziekten en kwalen op de loer. Zo heeft wind te maken met stress en spanning, slijm met de spijsvertering en gal met hitteverstoringen en ontstekingen. En elke energie kent weer een onderverdeling in de vijf elementen. Op basis van deze theorie is het mogelijk om de meeste aandoeningen in balans te brengen en waar mogelijk te genezen. <\/p>\n\n\n\n
Meditatie en gebed <\/strong> Dichtheden<\/strong> Pols<\/strong> Preventie<\/strong> Amchi Nel de Jong: \u201cTibetaanse geneeskunde bijna \u2018beyond\u2019 holistisch\u201d <\/strong> De meerwaarde van Tibetaanse geneeskunde ten opzichte van andere geneeswijzen is voor Tibetaans geneeskundige \u2018amchi\u2019 Nel de Jong het meer dan holistische aspect ervan. \u201cHet omvat w\u00e9rkelijk alles,\u201d licht ze haar mening toe, \u201chet beschouwt de mens als geheel, observeert het geestelijke en spirituele, maar ook het astrologische. Zelfs het tijdstip van de dag waarop een verstoring in de balans plaatsvond geeft informatie. Daarmee gaat het voorbij het holistische, bijna \u2018beyond\u2019 holisme, zou je kunnen zeggen. Dat maakt het zo allround.\u201d <\/strong><\/p>\n\n\n\n Nel heeft een praktijk voor Tibetaanse geneeskunde in Amsterdam, het Chagpori Tibetan Health Centre. In hetzelfde pand zetelt ook de Stichting Chagpori die het werk van het offici\u00eble instituut voor Tibetaanse geneeskunde in het Indiase Darjeeling ondersteunt. <\/p>\n\n\n\n Ze heeft een wonderlijke weg gevolgd naar het beroep dat ze nu uitoefent: \u201cHet is helemaal op mijn pad gezet.\u201d Ze werkte in de jaren zeventig en tachtig als psychotherapeute, maar ze bemerkte dat het werk haar niet de voldoening gaf die ze wilde. Daarom besloot ze een sabbatical te nemen en naar Azi\u00eb te vertrekken om Oosterse filosofie\u00ebn te studeren. Het duurde niet lang of ze kwam in contact met mensen die zich hadden verdiept in het boeddhisme. Een levenswijze die haar zo enorm aantrok, dat ze besloot om haar verblijf te verlengen. <\/p>\n\n\n\n Kruidentocht<\/strong> Gesponsord<\/strong> Healingtempel<\/strong> Conferentie<\/strong>
Voeding, gebruik van de juiste kruiden en verandering naar een betere levensstijl zijn enkele methoden om de gezondheid weer te herstellen. Maar daarnaast spelen meditatie en gebed een zeer grote rol. Saillant detail is dat Mindfulness, een methode die momenteel flink aan populariteit wint en nu ook in de reguliere geneeskunde in de belangstelling staat, gebaseerd is op oude Tibetaanse inzichten. Het blijkt een aanpak die goede resultaten voortbrengt! En dat terwijl er grote verschillen zijn tussen de Tibetaanse en de westerse geneeskunde. In tegenstelling tot de allopathische opvattingen is het lichaam voor de Tibetaanse genezer een uitdrukking van de geest die van invloed is op de balans van onze levenssappen. En dat is ook terug te vinden in het boeddhisme: de geest heerst over het lichaam. En verstoringen in het lichaam hebben invloed op de geest, maar dat geldt alleen voor de grovere niveaus. Fijnere niveaus hebben altijd te maken met de houding die je aanneemt in je leven. Maar omdat lichaam en geest ook een geheel vormen, zullen ze altijd beide behandeld moeten worden. <\/p>\n\n\n\n
De grovere en fijnere niveaus hebben te maken met de verschillende \u2018dichtheden\u2019 die het lichaam heeft en die terug te vinden zijn in de drie energie\u00ebn en vijf elementen. Zo vormen aarde en water het lichaamssap slijm. Deze regelt de koude-energie van ons lichaam: de spijsvertering, de vochthuishouding, het hormoon- en lymfestelsel. Het zorgt ook voor de stevigheid van het lichaam. Vuur vormt gal en die speelt weer een grote rol bij onze warmteregulering, een deel van de spijsvertering, de leverfunctie en de bloedsomloop. Wind en ruimte gaan over alles wat ons lichaam beweegt: de motoriek, ademhaling, spijsvertering, zintuiglijke functies en onze emotionele balans. <\/p>\n\n\n\n
Volgens de Tibetaanse geneeskunde zijn er drie soorten oorzaken van ziekte:
– Het denken, dat in staat is om ons lichaam te vergiftigen.
– Voeding en gedrag, die daar ook toe in staat zijn.
– Gebeurtenissen uit het verleden en karma.
Alle levenssappen ondervinden de invloed van deze factoren. En het is de kunst van de Tibetaanse arts om die invloeden op een juiste manier in te schatten. Daarvoor is een nauwgezette diagnose onontbeerlijk. De polsslag speelt hierbij een grote rol. De arts luistert hier dan ook naar op wel liefst zes verschillende plaatsen in elke arm. Elke stoornis wordt weerspiegeld in een bepaalde polsslag. Aan de hand van veranderingen in de polsgolven kan de arts opmaken of de corresponderende organen voldoende, te veel of te weinig van energie worden voorzien. Andere technieken om de diagnose zo nauwgezet mogelijk uit te voeren zijn onderzoek van de urine, tong, kleur van de ogen, kleur van de huid en de veerkracht daarvan en uiteraard het gesprek met de cli\u00ebnt. De behandeling kan bestaan uit voedingsadviezen, kruidengeneesmiddelen, adviezen over de levensstijl en speciale meditatietechnieken, bewegingstherapie, acupressuur en moxa. <\/p>\n\n\n\n
Hoewel vaak wordt gezegd dat dit soort geneeswijzen vooral geschikt zijn voor mensen met chronische aandoeningen, is het ook een aanrader bij alle andere aandoeningen.Tibetaanse geneeskunde gaat goed samen met andere medische behandelingen, zoals chemotherapie, zeker om deze wat beter verdraagbaar te maken. Daarnaast is het een uitstekende preventie. Zoals amchi Nel de Jong, de Tibetaans geneeskundige die centraal staat in het volgende artikel, zegt: \u201cCatch the cold before it catches you!\u201d <\/p>\n\n\n\n
door Ria Teeuw<\/em> <\/p>\n\n\n\n
In die tijd reisde ze ook naar India. In Dharamsala werd ze uitgenodigd door studenten van de Tibetaanse medische opleiding om hen een massagecursus te geven. In ruil daarvoor mocht ze mee kruiden plukken. Het werd een kruidentocht die diepe indruk op haar maakte, want ze leerde er enorm veel van. Zo moest ze grasjes plukken die goed zijn voor de ogen. Ze plukte de struik waar die grasjes stonden voor haar gevoel helemaal leeg. Ze stond op en liep een paar stappen verder, draaide zich om en dezelfde struik bleek weer helemaal vol te staan met grassprietjes. Het was maar vanuit welke hoek je naar de struik keek. \u201cDaarvan heb ik geleerd dat welke invalshoeken je ook hebt, ze allemaal hun eigen waarheid hebben\u201d. <\/p>\n\n\n\n
Later kreeg ze het aanbod van de traditionele leraar en \u2018grote\u2019 boeddhistische monnik Dr. Trogawa Rinpoche om bij hem te komen studeren. Dat wilde ze heel graag, maar ze zat na haar verlengde sabbatical wel erg krap bij kas. Terug in Nederland bleken echter verschillende mensen haar financieel een handje te willen helpen. \u201cOpeens werd ik gesponsord\u201d, lacht ze en ze vertelt door hoe ze weer terugging naar India en aan de zeven jaar durende opleiding begon. \u201cNatuurlijk heb ik moeilijke tijden gehad,\u201d vertelt ze, \u201calle lessen waren in het Tibetaans en hoewel ik dat had gestudeerd is medische vaktaal toch wel moeilijk in het begin. Er waren ook tijden dat ik door mijn geld heen was en dacht dat het niet meer mogelijk was om verder te studeren. Op dat moment liet iemand uit Nederland me altijd weten \u2018oei, ik ben vergeten je geld te sturen\u2019 en dan stond er ineens weer duizend gulden op mijn bankrekening. Dit werk is echt op mijn pad gezet. <\/p>\n\n\n\n
Toen ik was afgestudeerd en weer terug in Nederland, kreeg ik een reis aangeboden naar Tibet. Daar kwam ik in contact met nonnen die op een tempel pasten. Het was een vroegere healingtempel van Chagpori, maar helaas hebben de Chinezen de Chagpori-lijn in Tibet verwoest. Ze waren heel nieuwsgierig toen ze een westerling Tibetaans hoorden spreken en nog meer toen ze over mijn werk hoorden. Spontaan vroegen ze of ik hun binnen wilde checken en zo was de Chagporikliniek weer even terug bij de basis. Ik kon ze een volledige behandeling geven want ik had kruidenpillen bij me.\u201d <\/p>\n\n\n\n
Op de vraag hoe Chagpori is ontstaan, moet Nel terug naar de geschiedenis van de Tibetaanse geneeskunde. \u201cBoeddha leefde in een tijd dat de ayurveda hoogtij vierde,\u201d begint ze haar verhaal, \u201cHet was zo rond 400 na Christus dat met het boeddhisme ook de boeddhistische geneeskunde naar Tibet kwam. Dat vermengde zich met de sjamanistische geneeskunde die in die tijd werd toegepast. Het was ongeveer 800 na Christus toen er een internationale conferentie in Tibet werd georganiseerd waaraan geneesheren uit omliggende gebieden en Griekenland deelnamen. Allerlei zieke mensen werden tijdens die conferentie voorgedragen en alle behandelingen die goed bij hen bleken aan te slaan werden door de Tibetanen \u2018geadopteerd\u2019. Er was een levendige uitwisseling van allerlei verschillende geneeswijzen. Daar kwam tussen 1300 en 1500 een einde aan toen om politieke redenen de grens van India werd gesloten. Daardoor volgde een periode waarin de Tibetanen hun methodieken bekrachtigden en ook echt gingen neerzetten als Tibetaanse geneeswijze. Om deze ook authentiek te houden richtten ze in 1696 de kloosterschool Chagpori op. De Chinezen verwoestten deze in 1959 vanwege de boeddhistische signatuur. In Darjeeling, India, is de school weer opgebouwd door Dr. Trogawa Rinpoche.\u201d <\/p>\n\n\n\n